Cyflwyniad
Fel mae'r enw'n awgrymu, mae ymgynghorwyr yn y categori hwn yn
ymwneud ag addysg plant bach. Maen nhw'n gweithio mewn
awdurdodau o bob math ac, yn rhan o ddatblygu proffesiynol parhaus,
yn helpu i hybu arferion da yn yr ysgolion sy'n cynnig addysg y
blynyddoedd cynnar.
Amgylchiadau'r gwaith
Fel arfer, bydd swyddfa'r ymgynghorydd yng nghanolfan datblygu
proffesiynol yr awdurdod er y bydd y rhan fwyaf o'r gwaith yn mynd
rhagddo mewn meithrinfeydd ac ysgolion. Mae'r ymgynghorwyr yn
rhan o'r tîm cyfun dros ddatblygu addysg y blynyddoedd cynnar ac yn
cydweithio'n agos â gwasanaeth gwella'r ysgolion, uned yr asesu,
swyddogion gofal plant a datblygiad y blynyddoedd cynnar ac
ysgolion. Fe fyddan nhw o dan oruchwyliaeth cydlynydd y tîm
cyfun. 37 awr yw wythnos safonol ymgynghorwyr, heb angen
shifftiau nac oriau anghymdeithasol.
Gweithgareddau beunyddiol
I helpu'r tîm dros ddatblygu proffesiynol parhaus, bydd
ymgynghorwyr yn ymweld ag ysgolion a meithrinfeydd i gynnig
cynghorion am gwrícwlwm addas i blant sydd o dan oedran addysg
orfodol (5 mlwydd oed) gan roi sylw arbennig i:
- anghenion plant bach;
- cynllunio cwrícwlaidd;
- arsylwi, asesu a chofnodi;
- trefnu a rheoli gweithgareddau dysgu plant bach;
- rhoi gwybodaeth i rieni am gwrícwlwm y blynyddoedd cynnar.
Bydd ymgynghorwyr addysg y blynyddoedd cynnar yn helpu ysgolion
i ymbaratoi ar gyfer arolygon Estyn (corff rheoleiddio
addysg). Wedyn, byddan nhw'n helpu i lunio cynlluniau
gweithredu a rhoi strategaethau gwella ar waith. Ar y cyd â'r
adran dros gynhwysiant cymdeithasol, byddan nhw'n rhoi cyfarwyddyd
am weithredu yn ôl côd ymarfer anghenion arbennig ac yn cynnig
cymorth i reoli anghenion plant unigol pan ymwelan nhw ag
ysgolion. Mae rôl bwysig gyda nhw ynghylch hyfforddi staff a
hybu cyfleoedd i fanteisio ar hyfforddiant, hefyd. Bydd pob
ymgynghorydd yn gweithio o'i ben a'i bastwn ei hun gan amlaf, er
bod rhaid cofnodi gwaith a bod yn atebol am yr oriau sydd wedi'u
treulio mewn gwahanol agweddau ar y gwaith. I'r perwyl hwnnw,
rhaid mynychu nifer o gyfarfodydd lleol a chenedlaethol.
Medrau a diddordebau
Dyma'r rhai hanfodol:
- diddordeb cryf mewn gweithio gyda phlant o dan 5 mlwydd
oed;
- deall datblygiad staff a'r medrau priodol o ran cynnig
hyfforddiant i oedolion;
- medrau da o ran cyfathrebu, trin a thrafod pobl a'u
hysgogi;
- gallu gweithio ar y cyd â phroffesiynolion ar amryw
lefelau;
- gallu gweithio'n annibynnol;
- ymroi i weithio ar y cyd â rhieni;
- gwybod yn drylwyr sut mae plant bach yn dysgu a sut mae'r rhai
o dan 5 mlwydd oed yn datblygu;
- parodrwydd i deithio ledled ardal yr awdurdod addysg
lleol;
- ymroi i weithredu yn ôl polisi cyfleoedd cyfartal yr
awdurdod.
Meini prawf derbyn
Mae angen y canlynol:
- cymhwyster cydnabyddedig ym maes dysgu;
- statws arolygydd meithrinfeydd cofrestredig neu barodrwydd i
ymgymryd â hyfforddiant priodol pan fydd ar gael;
- profiad o gynllunio a rhoi hyfforddiant i oedolion;
- profiad o lunio canllawiau neu helpu i'w llunio;
- tystiolaeth o ddatblygu ac astudio proffesiynol
ychwanegol;
- hanes o lwyddiant ynglŷn â gweithio gyda phlant o dan 5 mlwydd
oed;
- gwybod yn dda nodau addysg y blynyddoedd cynnar a chyfnodau
cynnar y cwrícwlwm gwladol, yn arbennig amryw strategaethau ar
gyfer cynllunio gwaith asesu a chadw cofnodion.
Gobeithion a chyfleoedd yn y dyfodol
Mae cyfleoedd i ddatblygu gyrfa yn unedau cynhwysiant cymdeithasol
awdurdodau addysg ac yn swyddi cydlynwyr, uwch ymgynghorwyr a phrif
ymgynghorwyr. Ar ben hynny, mae modd cael dyrchafiad mewn
rhannau eraill o'r gwasanaeth, megis y rhai sy'n ymwneud â
llythrennedd a rhifedd, ar ôl rhagor o hyfforddiant, cymwysterau a
datblygiad proffesiynol addas. Cyfarwyddwr addysg yw'r swydd
uchaf. Yn aml, mae rhaid i bobl symud i awdurdodau eraill neu
sefydliadau allanol megis Estyn i fynd ymlaen.
Rhagor o wybodaeth a gwasanaethau
Swyddi ym maes addysg: www.eteach.com
Blynyddoedd Sylfaen: www.foundationyears.org.uk
Cyngor Addysgu Cyffredinol Cymru: www.gtcw.org.uk
Estyn: www.estyn.gov.uk
Efallai bod rhagor am hyn ar wefan Gyrfaoedd Cymru
(www.careerswales.com/), yn llyfrgell eich bro neu yn
swyddfa/llyfrgell gyrfaoedd eich ysgol.