Croeso

Cyflwyniad
Yn sgîl Deddf y Gymraeg 1993, rhaid i bob corff cyhoeddus drin a thrafod y Gymraeg a'r Saesneg yn gyfartal wrth gysylltu â'r cyhoedd.  Felly, ym myd llywodraeth leol, fe ddylai pob cyngor gynnig gwasanaethau dwyieithog fel y gall pobl gael gwybodaeth a chyfathrebu â staff y cyngor yn yr iaith sydd orau gyda nhw - naill ai'r Saesneg neu'r Gymraeg.  Mae Mesur y Gymraeg 2011 yn dweud bod statws cyfreithiol y ddwy iaith yn gyfartal, hefyd.  O ganlyniad, mae gan sawl cyngor ei gyfieithwyr ei hun i ofalu bod gwybodaeth berthnasol ar gael yn y ddwy iaith, bod pobl yn cael ysgrifennu i'r cyngor a chael ymateb yn yr iaith sydd orau gyda nhw a bod pobl mewn cyfarfodydd yn gallu deall beth sy'n digwydd a chyfrannu yn y naill iaith neu'r llall.

Amgylchiadau'r gwaith
Yn y swyddfa mae gwaith cyfieithu testunau'n digwydd fel arfer, er y gallai cyfieithwyr ymweld ag unedau dylunio ac argraffu weithiau i gywiro proflenni.  Gallai fod angen cyfieithu ar y pryd mewn unrhyw gyfarfod yn y cyngor neu'r gymuned ehangach, fodd bynnag, i ryw ddibenion megis gwaith y cyngor, llywodraethu ysgol neu ymgynghori â'r cyhoedd.  37 awr yw'r wythnos safonol a gallai fod rhaid gweithio yn y nos ambell waith wrth gyfieithu mewn cyfarfodydd.  Mae peth teithio lleol a gallai fod angen cario rhywfaint o offer ar gyfer cyfieithu ar y pryd.

Gweithgareddau beunyddiol
Mae cyfieithwyr y cynghorau'n treulio'r rhan fwyaf o'r dydd wrth y cyfrifiadur naill ai'n cyfieithu testunau, yn golygu deunydd neu'n gwirio proflenni.  Pan fo angen cyfieithu ar y pryd mewn cyfarfod, efallai y bydd rhaid teithio unrhyw le yn yr ardal a pharatoi offer sain yno.  Y prif gyfieithydd sy'n rheoli'r uned, gan ddyrannu gwaith a phennu'r blaenoriaethau.  Rhaid gorffen y rhan fwyaf o orchwylion cyfieithu yn ôl amserlenni - rhai ar fyr rybudd.  Dyma grynodeb o'r prif ddyletswyddau:

• cyfieithu testunau ar amryw ffurfiau cyfrifiadurol;
• cyfieithu cynnwys gwefannau trwy raglenni golygu ar y we;
• defnyddio meddalwedd cof cyfieithu;
• defnyddio adnoddau ar y we i wirio geirfa;
• darllen a chywiro testunau sydd wedi'u cyfieithu;
• darllen a chywiro proflenni argraffwyr;
• cyfieithu ar y pryd mewn cyfarfodydd a seminarau;
• trafod materion megis geirfa ac arddulliau gyda chydweithwyr;
• trafod materion megis cynnwys ac amserlenni gyda chwsmeriaid;
• comisiynu gwaith gan gyfieithwyr preifat pan fo angen;
• gwirio gwaith cyfieithwyr preifat;
• cofnodi'r gwaith i gyd ar gyfer anfonebau;
• cadw golwg ar ddatblygiadau ym maes cyfieithu, gan gynnwys cymryd rhan mewn gweithgareddau hyfforddi a datblygu.

Medrau a diddordebau
Dyma'r rhai pwysicaf:

• gafael gadarn ar y Gymraeg a'r Saesneg, yn arbennig gramadeg;
• medrau cyfathrebu rhagorol ar lafar ac ar bapur fel ei gilydd;
• medrau rhagorol ynglŷn â thrin a thrafod cyfrifiaduron;
• manwl gywirdeb;
• medrau trefnu rhagorol;
• gallu gweithio o dan bwysau ac yn ôl amserlenni caeth;
• gallu gweithio mewn ystafell dawel am oriau;
• gallu gweithio o'ch pen a'ch pastwn eich hun;
• gallu gweithio'n dda mewn tîm;
• hyder ac agwedd ddymunol.

Meini prawf derbyn
Y gofyn lleiaf fydd gradd yn y Gymraeg neu bwnc cysylltiedig megis Astudiaethau Celtaidd, fel arfer.  Fe allai diploma ym maes cyfieithu ar ôl graddio fod o gymorth, hefyd.  Ar ôl gweithio dan oruchwyliaeth am dair blynedd, byddwch chi'n cael sefyll arholiadau cyfieithu a/neu gyfieithu ar y pryd i fod yn aelod cyflawn o Gymdeithas Cyfieithwyr Cymru - corff proffesiynol cyfieithwyr yng Nghymru.

Gobeithion a chyfleoedd yn y dyfodol
Mae mwy a mwy o alw am gyfieithwyr ym myd llywodraeth leol a'r sector gwladol ehangach er mwyn ateb gofynion y gyfraith megis Deddf y Gymraeg 1993 a Mesur y Gymraeg 2011.  Mae rhai cwmnïau preifat yn arbenigo mewn cyfieithu o'r Saesneg i'r Gymraeg, hefyd.  Y llwybr arferol yng ngyrfa cyfieithwyr profiadol yw dyrchafu i rôl oruchwylio (uwch gyfieithydd) a phrif gyfieithydd yn y pen draw, er y gallai fod rhaid symud i gyngor arall ar gyfer hynny.  Mae swyddi i gyfieithwyr yn y byd academaidd a'r cyfryngau, hefyd.  Gallai fod swyddi yn amryw sefydliadau Undeb Ewrop yn y pen draw, ond bydd hynny'n dibynnu ar statws swyddogol y Gymraeg yno.

Rhagor o wybodaeth a gwasanaethau
Cymdeithas Cyfieithwyr Cymru: www.cyfieithwyrcymru.org.uk
Chartered Institute of Linguists: www.iol.org.uk
Institute of Translation and Interpreting: www.iti.org.uk
National Register of Public Service Interpreters: www.nrpsi.co.uk

Cewch chi ragor o wybodaeth am y maes hwn trwy gysylltu â Gyrfaoedd Cymru (www.careerswales.com/), y llyfrgell gyhoeddus, swyddfa'r gyrfaoedd neu lyfrgell gyrfaoedd eich ysgol.