Swyddog cyfreithiol

Cyflwyniad
Mae gan bob awdurdod lleol adran gyfreithiol sydd wedi'i staffio gan gyfreithwyr, bargyfreithwyr, swyddogion cyfreithiol a chynorthwywyr sy'n cynnig cyngor i reolwyr ac aelodau etholedig.  Mae rhai yn ymwneud â gwaith trawsgludo (prynu a gwerthu tir ac eiddo ar ran y cyngor sy'n berchen ar swyddfeydd, neuaddau, parciau, tai, tiroedd chwaraeon ac ystadau).  Mae maint adran gyfreithiol cyngor yn amrywio yn unol â maint a math y Cyngor.
 
Amgylchedd Gwaith
Mae'r rhan fwyaf o amser yn cael ei dreulio yn eistedd wrth ddesgiau yn swyddfeydd y cyngor ac yn mynychu cyfarfodydd. Bydd swyddogion cyfreithiol hefyd yn mynychu gwrandawiadau llys.  Maent fel arfer yn gweithio 37 awr yr wythnos o ddydd Llun i ddydd Gwener.

Gweithgareddau Dyddiol
Mae gan rai awdurdodau mwy o faint lawer o diroedd ac mae angen i swyddogion cyfreithiol gynnal trafodion trawsgludo, o'r cyfarwyddyd cychwynnol hyd y diwedd.  Bydd adegau pan fydd hyn yn cynnwys delio â materion cymhleth neu sensitif.  Er enghraifft, gall swyddogion gynnal archwiliadau i sicrhau mai'r gwerthwr yw perchennog cyfreithiol yr eiddo ac i ddysgu a yw'n ddarostyngedig i unrhyw reoliad cadwraeth neu gynllunio gan y cyngor.  Pan nad yw'r canlyniadau'n ffafriol mae'n bosibl y bydd angen i'r swyddog baratoi achos cyfreithiol yn erbyn y gwerthwr.  Mae swyddogion cyfreithiol hefyd yn rhoi cyngor i swyddogion eraill y cyngor ac aelodau etholedig ar bob agwedd ar y gyfraith o ran eiddo tiriog, gan gynnwys materion yn ymwneud â landlordiaid a thenantiaid.  Mae dyletswyddau trawsgludo o ddydd i ddydd y mae'n rhaid i swyddogion cyfreithiol ddelio â nhw yn cynnwys:

  • prynu eiddo; 
  • gwaredu eiddo; 
  • paratoi neu gymeradwyo prydlesau, cytundebau tenantiaeth, trwyddedau a hawddfreintiau (gall hyn fod ar gyfer gwaith arfaethedig i adeiladu bwyty, er enghraifft); 
  • costau eiddo (rhenti ar lefelau dilys); 
  • gorchmynion prynu gorfodol - paratoi a chwblhau adroddiadau arbenigol ar gyfer tribiwnlysoedd tir a chyrff statudol eraill - ar gyfer datblygu tir, er enghraifft; 
  • paratoi plediadau ar gyfer ceisiadau landlordiaid a thenantiaid yn ymwneud ag eiddo i'r llys sirol; 
  • casglu tystiolaeth a llunio adroddiadau ar gyfer gwrandawiadau'r gofrestrfa tir mewn perthynas â cheisiadau teitl perchnogion y ceir anghydfod yn eu cylch; 
  • cynnal gwaith ymchwil cymhleth.

Gan eu bod yn gyfrifol am asedau a deunyddiau, mae swyddogion cyfreithiol yn gofalu am:

  • weithredoedd teitl; 
  • arian parod/sieciau - yn aml symiau mawr; 
  • ffeiliau cyfrinachol; 
  • offer a ddefnyddir gan y tîm eiddo tir; 
  • caledwedd a meddalwedd gyfrifiadurol.

Sgiliau a Galluoedd
Rhaid iddynt allu:

  • gweithio ar eu liwt eu hunain ac fel rhan o dîm; 
  • cyfleu cyngor cyfreithiol cymhleth i helpu unigolion lleyg i ddeall materion; 
  • ymdopi â sefyllfaoedd sy'n eu rhoi dan straen; 
  • parchu'r angen am sensitifrwydd a chyfrinachedd; 
  • bod yn wrthrychol; 
  • delio â phobl anodd.

Mae angen y canlynol arnynt:

  • sgiliau llafar ac ysgrifenedig; 
  • sgiliau dylanwadu; 
  • sgiliau datrys problemau a dadansoddi; 
  • sgiliau ymchwil;
  • sgiliau drafftio;
  • sgiliau TG;
  • ymwybyddiaeth wleidyddol.

Gofynion Mynediad
Mae Rhan 1 arholiad Sefydliad y Gweithredwyr Cyfreithiol neu gymhwyster cyfatebol yn hanfodol, a byddai Rhan 11 yn ddymunol.  Mae gwybodaeth ymarferol am y gyfraith o ran eiddo tiriog yn hanfodol.  Disgwylir i Swyddogion Cyfreithiol ddangos tystiolaeth o hunan-ddatblygiad a pharodrwydd i gyflawni hyfforddiant pellach ar sgiliau cyfathrebu, rheoli ffeiliau, gofal cleientiaid, eiriolaeth a sgiliau drafftio dogfennau.  Mae profiad yn bwysig iawn.  Mae'n hanfodol i fod ag o leiaf dair blynedd o brofiad mewn swyddfa cyfreithiwr, yn delio ag achosion yn ymwneud ag eiddo a thrawsgludo.  Byddai pum mlynedd o brofiad o gyfraith eiddo a chyfraith trawsgludo a dwy flynedd o brofiad mewn llywodraeth leol yn ddefnyddiol.

Cyfleoedd yn y Dyfodol
Ceir mwy o gyfleoedd mewn awdurdodau mwy o faint.  Gyda hyfforddiant pellach gallwch arbenigo mewn meysydd eraill o gyfraith awdurdod lleol, megis gorfodi.  Gall cymrodorion Sefydliad y Gweithredwyr Cyfreithiol hyfforddi i fod yn gyfreithwyr neu'n fargyfreithwyr.  Bydd swyddi ar lefel uchel yn cynnwys mwy o gyfrifoldeb a bydd angen rhoi cyngor i staff ar agweddau ar y gyfraith.

Rhagor o Wybodaeth a Gwasanaethau
Sefydliad Siartredig y Gweithredwyr Cyfreithiol www.cilex.org.uk
Sefydliad y Gweithwyr Paragyfreithiol www.theiop.org
Cymdeithas Genedlaethol y Gweithwyr Paragyfreithiol Trwyddedig www.nationalparalegals.co.uk
Cyfreithwyr mewn Llywodraeth Leol www.slgov.org.uk
Cymdeithas y Gyfraith www.lawsociety.org.uk

Gallwch gael rhagor o wybodaeth am y maes gwaith hwn drwy Yrfa Cymru (www.gyrfacymru.com) neu yn eich llyfrgell leol, swyddfa gyrfaoedd neu lyfrgell gyrfaoedd eich ysgol.

Related Links