Cyflwyniad
 Dyma swydd sydd wedi'i chyflwyno yn ddiweddar i wella ansawdd ein
bywydau trwy gwtogi ar fygwth troseddau a mathau eraill o ymddygiad
gwrthgymdeithasol  Mae rheolwyr cynlluniau gwarchod cymdogaeth
yn rhoi cymorth i weinyddwyr sy'n gyfrifol am gynnal cynlluniau
amddiffyn dinasyddion pob cymuned.  Maen nhw'n rhan o staff
sifil yr heddluoedd gan helpu i gwtogi ar droseddu, anrhefn ac ofn
ar y cyd â phobl y gymuned.  Mae pob heddlu wedi ymrwymo i roi
gwasanaeth tringar a phroffesiynol.
Amgylchiadau'r gwaith
 37 awr yw'r wythnos safonol.  Gan fod heddlu ar ddyletswydd
drwy'r amser, fe allai fod angen gweithio amser ychwanegol y tu
allan i'r fro - yn arbennig pe bai trosedd difrifol, trychineb neu
ymgyrch eithriadol.  Byddai disgwyl ichi weithio gyda'r
nos.
Gweithgareddau beunyddiol
 Prif ddiben y swydd yw hybu ac ehangu cynlluniau gwarchod amryw
gymdogaethau ym mro'r cyngor.  Rhaid asesu pa mor dda maen
nhw'n gweithio, helpu i benodi staff a bod yn llefarydd cyhoeddus
i'r cynlluniau trwy areithiau, erthyglau, cyfweliadau yn y
cyfryngau ac ati.  Mae siarad yn gyhoeddus yn rhan bwysig o'r
swydd.  Rhaid i bob rheolwr fanteisio ar bob cyfle i
ymgysylltu â'r gymuned.  Nhw sy'n bennaf cyfrifol am ofalu bod
gorchwylion ac amcanion penodol wedi'u cyflawni, llunio adroddiad
am y cynnydd bob blwyddyn a'i roi gerbron swyddogion uchelradd yr
heddlu, awdurdod yr heddlu, cynghorwyr lleol a chynrychiolwyr
etholedig eraill.  Gallai cynllun gwarchod y gymdogaeth
gynnwys dinasyddion yn ogystal â gwardeiniaid y cyngor lleol. 
Bydd y gwaith yn cynnwys:
- cadw llygad ar yr ardal (yn ystod y prynhawn, gyda'r nos a
thros y Sul gan amlaf);
 
- cynorthwyo preswylwyr sy'n agored i niwed (yr hen ddyn drws
nesaf, y wraig anabl gyferbyn ac ati);
 
- cymryd rhan yng ngweithgareddau'r gymuned;
 
- tynnu sylw'r heddlu ac awdurdodau perthnasol eraill at
droseddau, ymddygiad gwrthgymdeithasol a materion
amgylcheddol; 
 
- cadw llygad ar adeiladau gwag;
 
- cynorthwyo asiantaethau eraill megis gwasanaethau cymdeithasol,
mudiadau hen bobl, eglwysi a chlybiau i'r ifainc.
 
Dyletswydd rheolwr cynllun gwarchod cymdogaeth yw gofalu bod y
drefn yn gweithio a bod yr awdurdodau'n rhoi pob cymorth priodol
iddi.
Medrau a diddordebau
 Dyma'r rhai hanfodol:
- cymhelliant cryf a'r gallu i weithio heb lawer o
oruchwyliaeth;
 
- gallu cyfathrebu'n dda - ar lafar ac ar bapur fel ei
gilydd;
 
- ymroi i ddyletswydd ddinesig;
 
- bod yn effro i'r angen i feithrin hyder trigolion;
 
- bod yn oddefgar ond yn deg, gan barchu hawliau'r unigolyn;
 
- gallu cyd-dynnu â phobl o sawl lliw a llun;
 
- gallu rheoli pobl a threfnau yn dda.
 
Meini prawf derbyn
 Mae angen TGAU mewn pynciau megis mathemateg a'r Gymraeg/Saesneg
yn ogystal â medrau bysellfwrdd da.  Gan fod angen siarad yn
gyhoeddus yn aml, dylech chi fod yn un hyderus a huawdl. 
Byddai profiad o warchod cymdogaeth neu atal troseddu o
fantais.  Mae cerbyd yn hanfodol, hefyd.  Byddech chi ar
brawf am chwe mis ac mae pob ymdrech i benodi pobl ddibynadwy a
gonest.  Gallai fod angen sefyll prawf ynglŷn â medrau megis
blaenoriaethu gwaith, teipio, ysgrifennu a thrin a thrafod symiau
er y bydd y rhan fwyaf o awdurdodau heddlu yn rhoi hyfforddiant
trwy gyfrwng:
- cyfarwyddo yn y swydd;
 
- cyrsiau mewnol ac allanol;
 
- noddi astudiaethau;
 
- cymwysterau galwedigaethol cenedlaethol mewn meysydd megis
gofalu am gwsmeriaid, hyfforddi/datblygu a gweinyddu.
 
Gobeithio a chyfleoedd ar gyfer y dyfodol
 Mae swyddi uwch reolwyr ar gael mewn cynlluniau o'r fath ac mewn
rhannau eraill o wasanaethau plismona.  Mae canfod ac atal
troseddau yn faes sydd ar gynnydd, ac mae pob heddlu wastad yn
chwilio am ffyrdd newydd o gydweithio â chymunedau.
Rhagor o wybodaeth a gwasanaethau
 Asset Skills: www.assetskills.org
 Cymdeithas Diwydiant Diogelu Prydain: www.bsia.co.uk
 Sefydliad y Ddinas a'r Urddau: www.city-and-guilds.co.uk
 Sefydliad Rheoli Gweinyddol: www.instam.org
 Gwarchod Cymdogaethau: www.neighbourhoodwatch.net
 Medrau diogelu: www.skillsforsecurity.org.uk
 Awdurdod eich heddlu:
Gallai fod rhagor o wybodaeth ar wefan Gyrfaoedd Cymru
(www.careerswales.com/), yn llyfrgell eich bro neu yn
swyddfa/llyfrgell gyrfaoedd eich ysgol.