Cyflwyniad
Edrychwch o'ch cwmpas. Ydych chi'n hoffi'r hyn welwch
chi? Ydy'r adeiladau newydd yn y trefi cystal â'r rhai a
godwyd flynyddoedd maith yn ôl? Ddylen ni gadw ein hen
adeiladau? Beth am erddi a chofebion cyhoeddus? Ydyn
nhw'n tynnu'ch sylw? Ydych chi'n cytuno â barn bardd enwog y
bydd rhywbeth hardd yn achosi llawenydd am byth? Os ydych chi
wedi ystyried y cwestiynau hynny ac ymddiddori yn yr atebion,
gallech chi helpu i lunio'r olwg sydd ar yr amgylchedd adeiledig
trwy ddewis gyrfa ym maes dylunio a chadw trefol.
Amgylchiadau'r gwaith
Bydd angen cyflawni rhywfaint o waith yn y swyddfa yn ogystal â
theithio i safleoedd a chyfarfodydd cyhoeddus. 37 awr yw'r
wythnos safonol er y bydd modd gweithio yn ôl oriau hyblyg.
Gallai fod rhaid gweithio gyda'r nos a thros y Sul weithiau.
Gweithgareddau beunyddiol
Prif ddiben y swydd yw llunio polisïau a chanllawiau fydd yn helpu
i gadw'r amgylchedd adeiledig ac yn hybu dylunio o'r radd flaenaf o
ran adeiladau newydd. I'r perwyl hwn, dyma ddyletswyddau
swyddog dylunio a chadw trefol:
- helpu'r cyhoedd i ddeall pwysigrwydd cadw a gwella'r
dreftadaeth adeiledig - nodweddion gweladwy eu hanes;
- galluogi pobl i ddweud eu dweud am wedd yr amgylchedd a mwynhau
bod yn rhan ohono;
- cynghori aelodau etholedig, y rhai sy'n gofyn am ganiatâd
cynllunio a'r cyhoedd am gadw adeiladau rhestredig, cofebion o
bwys, safleoedd archeolegol, gerddi, parciau ac ati yn ogystal â
chynnig taflenni gwybodaeth iddyn nhw;
- ystyried datblygiadau arfaethedig gan gynghori am ganiatâd
cynllunio i amryw brosiectau mewn ardaloedd cadwraeth a chymryd
rhan yn y trafodaethau;
- helpu i gymryd camau gorfodi a chyfreithiol pan fo angen
diogelu adeiladau a nodweddion trefol eraill;
- cydweithio â swyddogion rheoli adeiladu trwy asesu adeiladau
mewn perygl gan gynnwys paratoi gwaith atgyweirio ac argyfwng;
- paratoi tystiolaeth ysgrifenedig a chynrychioli'r cyngor yn
dyst arbenigol wrth ymateb i apeliadau ynglŷn â chynllunio/gorfodi
ac erlyn troseddwyr;
- paratoi cynlluniau a manylion ynglŷn â safleoedd sydd o bwys
neu'n bwnc llosg;
- cynghori am ardaloedd cadwraeth newydd ac arfarnu eu nodweddion
ar gyfer ymgeiswyr, perchnogion a phreswylwyr;
- rheoli cynlluniau'r cyngor ar gyfer gwobrwyo gwaith dylunio a
chadw rhagorol a rhoi grantiau cynnal a chadw adeiladau o
arwyddocâd hanesyddol;
- cadw dogfennau, lluniau a mapiau ynglŷn ag adeiladau o
arwyddocâd, parciau, gerddi, cofebion hynafol a nodweddion eraill o
ddiddordeb pensaernïol penodol.
Medrau a diddordebau
Dyma'r rhai hanfodol:
- gwybod hanes pensaernïol a materion dylunio, adeiladu a
thirlunio;
- gwybod am adeiladau o arwyddocâd hanesyddol a gofynion y
gyfraith ynglŷn â chadw adeiladau o'r fath;
- gallu trafod telerau a chyfleu syniadau i broffesiynolion a
phobl nad ydyn nhw'n arbenigwyr fel ei gilydd - ar lafar, ar bapur
a thrwy luniau;
- medrau dylunio trefol ardderchog a'r gallu i lunio deunydd
eglur a manwl;
- gallu llunio adroddiadau eglur a chryno;
- gallu trefnu gwaith heb lawer o oruchwyliaeth;
- ymroi i hybu cadwraeth a dylunio o'r radd flaenaf.
Fe ddylech chi allu trin a thrafod cyfrifiadur a gwybod am hen
ddulliau a deunyddiau adeiladu, hefyd.
Meini prawf derbyn
Mae angen gradd neu gymhwyster cyfwerth mewn un maes neu ragor fel
a ganlyn: cynllunio trefol, pensaernïaeth, cadw adeiladau o
arwyddocâd hanesyddol neu ddylunio trefol. Yn ddelfrydol,
dylech chi fod yn aelod o Sefydliad Cadw'r Adeiladau Hanesyddol,
Sefydliad Brenhinol y Dylunio Trefol neu Sefydliad Brenhinol
Penseiri Prydain.
Bydd o leiaf ddwy flynedd o brofiad ar ôl ymgymhwyso yn
hanfodol. Byddai o gymorth pe baech chi wedi gweithio ym maes
llywodraeth leol a chael profiad o reoli datblygu a pharatoi
arfarniadau o ardaloedd cadwraeth, hefyd. At hynny, byddai
profiad o lunio polisïau a chanllawiau cynllunio, pennu manylion
dylunio a sefydlu mentrau cadw hen adeiladau o bwys yn
ddefnyddiol.
Gobeithion a chyfleoedd yn y dyfodol
Bydd modd cael dyrchafiad yn y gwasanaethau cynllunio ac
amgylcheddol. Y rôl nesaf yw prif swyddog cynllunio, sy'n
gyfrifol am reoli rhagor o bolisïau. Mae swyddi uwch ym
meysydd adnewyddu trefol, cadwraeth, cynllunio trefol a diogelu
treftadaeth ar gael drwy'r amser. Ar wahân i faes llywodraeth
leol, mae swyddi ym maes treftadaeth.
Rhagor o wybodaeth a gwasanaethau
Cadw: http://cadw.wales.gov.uk
Cyngor Diwydiannau Creadigol a Diwylliannol:
www.cciskills.org.uk
Sefydliad Cadw Adeiladau Hanesyddol: www.ihbc.org.uk
Sefydliad Brenhinol Dylunio Trefol: www.rtpi.org.uk
Cynghrair Treftadaeth: www.theheritagealliance.org.uk
Mae Gyrfa Cymru wedi cynhyrchu erthygl Sbotolau ar yrfaoedd mewn
bwyd a ffermio: https://www.careerswales.com/cy/golwg-ar-fwyd-a-ffermio/
Efallai bod rhagor am hyn ar wefan Gyrfaoedd Cymru
(www.careerswales.com/), yn llyfrgell eich bro neu yn
swyddfa/llyfrgell gyrfaoedd eich ysgol.